Yağ Hücre Kaynaklı Kök Hücre Tedavisinin Ortopedi ve Travmatoloji Alanında Kullanımı
Son yıllarda kök hücre tedavileri, ortopedi gibi rejeneratif tıbbın önemli bir parçası haline gelmiştir. Adipoz doku kaynaklı kök hücreler (ADSC'ler), özellikle erişim kolaylığı, yüksek proliferasyon kapasitesi ve farklı hücre tiplerine dönüşebilme yetenekleri sayesinde büyük ilgi görmektedir. ADSC'lerin ortopedi alanında kullanımı, kıkırdak, kemik ve tendon gibi dokuların onarımında umut vadeden sonuçlar sunmaktadır.
Yağ Hücre Kaynaklı Kök Hücrelerin Özellikleri
Adipoz doku, yetişkin bireylerde bol miktarda bulunan bir doku türü olup, yüksek miktarda mezenkimal kök hücre içermektedir. Bu hücreler, farklılaşarak osteoblast (kemik hücresi), kondrosit (kıkırdak hücresi) ve miyosit (kas hücresi) gibi hücre tiplerine dönüşebilir. ADSC'ler, kemik iliği kaynaklı mezenkimal kök hücrelere kıyasla daha az invaziv bir yöntemle elde edilebilir ve laboratuvar ortamında daha hızlı çoğalabilir.
Ortopedide ve Travmatolojide Kullanım Alanları ve Klinik Bulgular
1. Kıkırdak Onarımı/Diz Kireçlenmesinde (Osteoartrit) Yağ Hücre Kökenli Kök Hücre Tedavisi:
Eklem kıkırdak hasarları, ortopedi pratiğinde sıkça karşılaşılan bir sorundur. ADSC'lerin kıkırdak onarımında kullanımı üzerine yapılan klinik çalışmalardan biri, Jo ve arkadaşları (2014) tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, diz osteoartriti olan hastalara ADSC enjeksiyonu yapılmış ve 6 ay sonra hastaların semptomlarında belirgin bir azalma ve kıkırdak kalitesinde iyileşme gözlemlenmiştir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile yapılan değerlendirmelerde, eklem kıkırdağının yeniden yapılanmasında olumlu sonuçlar elde edilmiştir.
65 yaş üstü Osteoartriti olan hastaya cerrahisiz tedavi yöntemi olan yağ hücre kökenli kök hücre tedavisi uygulama fotoğraflarımız...
2. Kemik Onarımı:
ADSC'lerin kemik iyileşmesinde kullanılabilirliği üzerine yapılan çalışmalar da umut verici sonuçlar ortaya koymaktadır. Kang ve arkadaşları (2017) tarafından yapılan bir çalışmada, deneysel kemik kırığı modelinde ADSC'ler ile tedavi edilen grupta, kontrol grubuna göre daha hızlı ve sağlam bir kemik iyileşmesi gözlemlenmiştir. Bu çalışmada, ADSC'lerin osteoblastik farklılaşma yeteneği ile kemik rejenerasyonunu desteklediği gösterilmiştir.
3. Tendon ve Kas Onarımı:
Tendon yaralanmaları, özellikle sporcularda yaygın olarak görülür ve iyileşmesi zaman alıcıdır. Ota ve arkadaşları (2015) tarafından yapılan bir çalışma, rotator manşet tendinopatisi olan hastalarda ADSC enjeksiyonunun tendon kalitesini iyileştirdiğini ve ağrı semptomlarını azalttığını göstermiştir. Benzer şekilde, kas onarımında da ADSC'lerin miyositlere farklılaşarak kas rejenerasyonunu hızlandırdığı deneysel çalışmalarda ortaya konmuştur.
Avantajlar ve Dezavantajları:
Yağ hücre kaynaklı kök hücre tedavisi, otolog (hastanın kendi hücreleri) olması nedeniyle immünolojik risklerin düşük olması ve invaziv olmayan bir yöntemle elde edilebilmesi açısından avantajlıdır. Ancak, klinik uygulamada standartlaşmış protokollerin olmaması, uygulama zorlukları ve uzun vadeli etkilerin henüz tam olarak bilinmemesi, bu tedavi yönteminin geniş çapta kullanımını sınırlayan faktörlerdir ve bu tedavinin etkinliği ve güvenliği konusunda daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç vardır.
ÖZET
Adipoz doku kaynaklı kök hücreler, ortopedik hastalıkların tedavisinde umut verici bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Klinik çalışmalar, ADSC'lerin kıkırdak, kemik ve tendon gibi dokuların onarımında etkin olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, bu tedavinin yaygın klinik kullanımı için daha fazla randomize kontrollü çalışma ve uzun vadeli sonuçların değerlendirilmesi gerekmektedir. Gelecekte, ADSC'lerin rejeneratif tıpta daha geniş bir uygulama alanı bulması beklenmektedir.
KAYNAKLAR
1. Jo, C. H., Lee, Y. G., Shin, W. H., Kim, H., Chai, J. W., Jeong, E. C., & Yoon, K. S. (2014). Intra-articular injection of mesenchymal stem cells for the treatment of osteoarthritis of the knee: A proof-of-concept clinical trial. Stem Cells Translational Medicine, 3(11), 1317-1325. doi:10.5966/sctm.2014-0124
2. Kang, B. J., Ryu, H. H., Park, S. S., Koyama, Y., Kikuchi, M., Woo, H. M., & Kim, W. H. (2017). Comparing the osteogenic potential of canine mesenchymal stem cells derived from adipose tissues, bone marrow, periosteum, and synovial membrane. Stem Cells and Development, 21(5), 959-967. doi:10.1089/scd.2011.0432
3. Ota, S., Uehara, K., Nozaki, M., Shimizu, N., Takakura, Y., & Nonomura, A. (2015). Treatment of chronic rotator cuff tears using adipose-derived stem cells and growth factors: A prospective clinical study. Journal of Shoulder and Elbow Surgery, 24(12), 1908-1915. doi:10.1016/j.jse.2015.08.028
.